Artık giyilebilir teknolojileri sadece eğlence amaçlı değil, sağlığımız için de takip ederek kullanıyoruz. Peki akıllı saatlerimizin bazılarında yer alan SpO2 değeri ölçme fonksiyonunu görüp de bu ölçümü kendinize yaptınız mı. SpO2 değeri, kanımızdaki oksijenin ne derece doygun olduğunu gösterir. Bu nedenle kullanıcılar arasında hayati bir önem taşır. Bu yazımızda, SpO2’nin ne olduğundan, düşük olduğunda başımıza neler gelebileceğinden ve düşüş sebeplerinden bahsediyoruz.
İnsanoğlu, başına bir şey gelmediği sürece tıbbi terimlere uzak kalır. SpO2 de bunun gibi bir şey işte. Ancak yazımızın başında da bahsettiğimiz üzere, SpO2 değeri de hayatımıza akıllı saatlerimiz sayesinde girdi ve bilinir oldu. Oksijen nasıl hayati bir terim ise, SpO2 değeri de oksijen kadar hayati bir anlam taşımakta.
Çoğumuzun SpO2 değeri normal düzeydedir, merak etmeyin. Kolaylıkla yükselmeyen bu değer, kolay bir şekilde düşebilir. Düştüğü durumlarda ise birtakım akciğer rahatsızlıkları ile ilişkilendirilebilir. Tabi bunu hemen kafaya takmanıza gerek olmayabilir. Ancak yine de bu düzeyin farkında olmanızda fayda var.
SpO2 En Basit Anlatımıyla Nedir?
Kanımızdaki oksijen doyum oranı, oksijen doygunluğunu ifade etmektedir. Bu değerleri bilmeli ve olağan bir durum gördüğümüzde tetikte olmalıyız. Sağlıklı nefes aldığımız takdirde, aldığımız oksijen de kan vasıtasıyla vücudumuzda dağılacaktır.
SpO2 Değeri Kaç Olmalı?
Bu değer, sağlık sorunu olmayan kişilerde %95 – %100 arasında normal olarak karşılanır. Devamlılığı olmadığı sürece de, az daha düşük oranda çıkmasında bir sakınca görülmez. Eğer ki, bu oran %90’ın altına düşerse, düşük olarak adlandırılır. Fakat %80’in altına düşmesi, kalp ve beyin başta olmak üzere birçok organımız için zarar meydana getirecektir.
SpO2 Nasıl Ölçülüyor?
SpO2 değerini en net şekilde kan tahlili yaptırarak öğrenebilirsiniz. Bu kan, vücudunuzdaki atardamardan alınmaktadır. Bunun sebebi, oksijenin bu damarlardan geçen kan üzerinden taşınıyor oluşudur.
En güvenilir ikinci yol ise, nabız oksimetresi ile yapılan ölçümlerdir. İşte akıllı saatlerdeki mekanizma, biraz da bu sisteme benzemektedir. Bu oksimetre, damarlarımıza kızılötesi ışık vererek, parlak kırmızı renkteki hemoglobinleri tespit etmektedir. Fakat bu sonuçlarda artı veya eksi 2 seviyelerinde hata payı çıkabilmektedir.
SpO2 Değerinin Düşme Sebebi Nedir?
SpO2 değeri düşükse akla gelen ilk sebep, hastanın düzenli şekilde nefes alamaması olmalıdır. Bu değerin düşük olduğu kişi, doğru şekilde nefes alıyor olsa bile, damarlarda bulunan hemoglobinler kanını taşıyamıyordur. Bunun dışında bazı rahatsızlıklarımız da SpO2 değerinin düşük olmasına sebep olur;
- Kronik bronşitiniz varsa,
- Amfizeminiz varsa,
- KOAH rahatsızlığı,
- Astımınız varsa,
- Akciğeriniz iflas etti ise,
- Aneminiz varsa,
- Doğuştan kalp sorunlarına sahipseniz,
- Sonradan ortaya çıkan kalp sorunlarınız,
- Pulmoner emboliniz varsa SpO2 değeriniz düşük olabilir.
Bir diğer sebep ise yine her hastalıkta payı olduğu üzere, sigara kullanımıdır. Sigara kullanan kişinin kanında karbonmonoksit birikir. Bu da, kanımızın oksijen yerine zehirli olan bu gazı taşımasına sebep olur. Bu nedenle de sigara kullanımınıza bir an evvel son vermelisiniz.
SpO2 Değeri Düşerken Vücudumuzda Neler Olur?
Bu belirtilerden bazıları, nefes darlığı çekme, göğüs ağrısı, bilincin gidip gelmesi, konfüzyon, baş ağrısı ve kalp atışında hızlanmadır.
Eğer ki SpO2 değeri düşmeye başladıysa, vücutta siyanoz belirtisi başlar. Tırnaklar ve cilt mavi bir renge bürünür. Devamında solunumunuz yeterli gelmez ve sıkıntı çekersiniz. Bu durumda da organlarınız hasar görür, en sonunda da ölümle baş başa kalırız. Bu da demek oluyor ki, bu belirtileri farkettiğiniz zaman vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Düşen SpO2 Değeri Nasıl Yükseltilir?
Tüm bu makaleyi özetleyecek olursak, akıllı saatler ve nabız oksimetreleri belirli bir hata payına sahiptir. Bu nedenle hemen paniğe kapılmanıza gerek yok. SpO2 değerinin düşmesi, anlık da olabilir. Siz yine de ilk olarak nefes darlığı ve göğüs ağrınızın olup olmadığına dikkat edin.
Belirtiler ile karşı karşıya kaldığınız zaman ise, ilk olarak doğru ve düzgün şekilde nefes almaya çalışın. Eğer ki sorun kanınızda veya dolaşım sisteminizde değilse, bu yöntemin faydasını hemen görürsünüz.
Uzun bir süreç olarak da, sigarayı bırakmaktan bahsedebiliriz. Sigarayı bırakırsanız, kandaki oksijen seviyeniz artmaya başlar. Bunun yanında, düzenli egzersiz yaparsanız da sağlıklıca nefes alabilirsiniz ve kanınızdaki oksijeni hızlıca tüm vücudunuza yayabilirsiniz. Kendi egzersizlerinizden fayda göremeyecek olursanız, doktorunuza danışarak ek oksijen kaynağı da kullanabilirsiniz.
Bu makalemizde SpO2 değerinin ne olduğundan, düşüklüğünün belirtilerinden, nedenlerinden ve işinize yarayacak çözüm önerilerinden bahsettik. Bu anlatılanların bilgilenmeniz için yazıldığını unutmayın. Her ne olursa olsun, yaşadığınız bir rahatsızlıkta veya kendinizi kötü hissettiğinizde, en yakın sağlık kuruluşuna veya doktorunuza danışmayı unutmayın.
